“Top 14%” và “Bách phân vị thứ 86” cùng mô tả một thứ hạng

Ví dụ, Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025. Tổng điểm 3 môn theo tổ hợp A01 (Toán, Lý, Anh) của tôi là 22,5. Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố Bách Phân vị giữa các môn (theo Công văn 4222/BGDĐT-GDĐH). Kết quả cho thấy, Tôi thuộc top 14,00% của tổ hợp A01 và Điểm tương ứng của các tổ hợp khác là : A00: 23,75 | A01: 22,50 | B00: 22,50 | C00: 25,25 | C01: 23,75 | D01: 22,00 | D07: 22,00.

Tham khảo Công cụ quy đổi điểm thi giữa các tổ hợp theo bách phân vị nhanh nhất

Nguồn Trường Đại học Tân Tạo

Trở lại với ví dụ ở đầu bài, hoặc bạn có thể sử dụng công cụ của TTU để tự tính thứ hạng của mình. Ở đây Khang muốn dùng kết quả “Top 14%” và “Bách phân vị thứ 86” để làm rõ một số nội dung có thể khó hiểu với người mới tiếp cận.

Đầu tiên, sở dĩ công cụ trên tính toán được là dựa vào Phụ lục II nguồn dữ liệu của Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố Bách Phân vị giữa các môn (theo Công văn 4222/BGDĐT-GDĐH). Con số “Bách phân vị 86” được xác định bằng cách đối chiếu trực tiếp điểm số của bạn (22,50 ở tổ hợp A01) với bảng dữ liệu đã được Bộ GDĐT công bố.

Giải mã “Thuộc Top 14%”: Mối liên hệ giữa Bách phân vị và “Top %”

Hai khái niệm này là hai mặt của cùng một vấn đề, liên kết với nhau qua một công thức đơn giản:

Thứ hạng Top (%) = 100% – Bách phân vị (%)

Áp dụng vào trường hợp này:

• Bạn ở bách phân vị thứ 86.
• Thứ hạng Top của bạn = 100% – 86% = 14%.

Vậy, kết luận “Thuộc top 14,00% của tổ hợp A01” là một cách diễn giải hoàn toàn chính xác từ số liệu bách phân vị thứ 86 của Bộ GDĐT. Nó có nghĩa là: Thành tích của bạn cao hơn hoặc bằng 86% tổng số thí sinh thi tổ hợp A01, và bạn nằm trong nhóm 14% thí sinh có điểm cao nhất.

Tại sao điểm các tổ hợp lại chênh lệch?

Bảng số liệu trên chính là bằng chứng rõ ràng nhất cho thấy độ khó và phổ điểm của các tổ hợp là khác nhau.

• Cùng một thứ hạng (bách phân vị 86 – Top 14%), nhưng ở mỗi “sân chơi” (tổ hợp môn), cái giá (điểm số) để đạt được thứ hạng đó là khác nhau.
• Với khối C00: Phổ điểm chung rất cao. Vì vậy, bạn cần tới 25,25 điểm mới có thể vượt qua 86% thí sinh khác để lọt vào Top 14%.
• Với khối A01: Mức độ cạnh tranh và phổ điểm ở mức trung bình. Bạn cần 22,50 điểm để đạt được thứ hạng này.
• Với khối D01: Có thể thấy phổ điểm chung thấp hơn. Chỉ cần 22,00 điểm là bạn đã đạt được thứ hạng tương đương.

Tại sao điểm tương ứng của C00 lại cao hơn (25,25)?

Khối C00 (Văn – Sử – Địa) là một tổ hợp có phổ điểm cao và ít phân hóa, nghĩa là:

• Nhiều thí sinh đạt điểm cao
• Ít người bị điểm thấp

Vì vậy, muốn nằm trong top 14% điểm cao nhất, bạn phải cạnh tranh với rất nhiều thí sinh giỏi, và cần đạt tới 25,25 điểm mới lọt vào nhóm bách phân vị 86.

Tại sao điểm tương ứng của D01 lại thấp hơn (22,00)?

Khối D01 (Toán – Văn – Anh) có phân bố điểm thấp hơn. Điều này thường xảy ra do:

• Môn tiếng Anh phân hóa mạnh, nhiều thí sinh bị điểm thấp
• Tổng thể điểm trung bình toàn khối thấp hơn C00

Do đó, chỉ cần đạt 22,00 điểm đã đủ để lọt vào top 14% của D01.

Tại sao 22,5 điểm khối A01 có giá trị cao hơn so với C00?

Cùng một mức điểm – 22,5 điểm – nhưng:

Tổ hợp	Bách phân vị tương ứng
A01	86 (top 14%) ✅
C00	~65–66 (top ~34%) ❌

Nói cách khác:

• 22,5 điểm A01 giúp bạn nằm trong top 14%
• Trong khi 22,5 điểm C00 chỉ nằm ở top khoảng 33,29% — tức là bạn chỉ vượt qua 66,71% thí sinh trong tổ hợp C00.

Bách phân vị	C00 điểm tương ứng
66	~22,25
67	~22,60

Điểm 22,5 rơi vào giữa bách phân vị 66–67, tức là top ~33,5%

22,5 điểm A01 “giá trị” hơn 22,5 điểm C00 — vì ít người đạt mức đó hơn, tức là bạn đang ở vị trí cao hơn trong nhóm dự thi A01.

Giống như một “Cuộc thi chạy”

Hãy tưởng tượng có cuộc thi chạy diễn ra cùng lúc với các đường đua với địa hình và độ khó không giống nhau:

1. Đường đua A01
2. Đường đua C00
3. Đường đua D01

Thứ hạng của bạn: Bạn là một vận động viên giỏi, chạy nhanh hơn 86% số người tham gia.

Đường đua A01 (độ khó chuẩn): Để đạt được thứ hạng này, bạn cần đạt “điểm thành tích” là 22,50.

Đường đua C00 (đường đua dễ, nhiều người đạt thành tích cao): Ở đây, để vượt qua 86% người khác, “điểm thành tích” của bạn phải lên tới 25,25.

Đường đua D01 (đường đua khó, nhiều người đạt thành tích thấp): Ở đường đua này, chỉ cần “điểm thành tích” là 22,00, bạn đã có thể xuất sắc vượt qua 86% đối thủ.